Blaaspijnsyndroom
Blaaspijnsyndroom (interstitiële cystitis) is een chronische goedaardige aandoening van de urineblaas, die niet wordt veroorzaakt door bacteriën. Het gaat om een ontstekingsreactie van de blaaswand. Het lijkt op een blaasontsteking, doch antibiotica helpen niet.
Deze blaasaandoening krijgt vaak een chronisch karakter, is niet echt te genezen en vereist een lang behandeltraject met specifieke, vaak multidisciplinaire en complementaire aanpak.
De aandoening komt vaker voor bij vrouwen dan bij mannen (ongeveer 80% vrouwen en 20% mannen). Het blaaspijnsyndroom begint vaak als een blaasontsteking met pijn onder in de buik of in het kruis, doorlopende aandrang en vaak plassen.
Soms komen de klachten onverwacht, soms beginnen ze ook na een operatie. Vooral operaties aan de baarmoeder worden nogal eens genoemd. Een antibioticakuur blijkt weinig of niet te helpen. De klachten gaan niet over; ze verergeren zelfs langzaam. Meestal is er een stekende pijn onder in de buik, vaak ook in de schede. Dat laatste kan vrijen pijnlijk, zo niet onmogelijk maken. Soms trekt de pijn naar de liezen of de rug. In die fase begint op te vallen dat plassen de pijn verlicht, dat het een opgelucht gevoel geeft.
Er is nu een duidelijke relatie tussen pijn en vaak plassen. Als er ook ’s nachts met steeds kortere tussenpozen geplast moet worden, ontstaan oververmoeidheid en soms ook emotionele problemen. Reizen, op visite gaan of winkelen is nauwelijks nog mogelijk. Pijn kan wanhopig maken. Zeker als de diagnose niet gesteld wordt. Sommige patiënten krijgen psychische problemen. Ook daarom is een juiste diagnose zo belangrijk.
Wat is het blaaspijnsyndroom?
De blaas is een orgaan dat helemaal onder in het bekken ligt. Bij vrouwen ligt de blaas tussen de baarmoeder en het schaambeen. De blaas dient als opslagruimte en uitdrijforgaan voor urine. Normaal wordt er tussen de vier en acht keer op een dag urine afgevoerd.
Bij het blaaspijnsyndroom is er sprake van een ernstige ontsteking van het blaasslijmvlies. Het lijkt wel wat op een “gewone” blaasontsteking, maar bij het blaaspijnsyndroom is er geen bacteriële oorzaak. Daarom helpen antibiotica ook niet of slechts maar kort. De eigenlijke oorzaak is onbekend. Mogelijk is het lichaamseigen afweersysteem ziek en wordt daarom het blaasweefsel ‘aangevallen’.
Maar er kan ook iets mis zijn met de beschermende slijmlaag van de blaaswand, waardoor allerlei stoffen in de urine de blaaswand veel meer dan normaal irriteren.
Soms wordt de toestand onhoudbaar. Patiënt en arts kunnen dan besluiten dat de blaas operatief verwijderd moet worden. De patiënt krijgt in zo’n geval een urinestoma.
Oorzaken blaaspijnsyndroom
De exacte oorzaak van het blaaspijnsyndroom is dus niet bekend, maar wel is zeker dat er geen sprake is van kanker. Het blaaspijnsyndroom is een goedaardige aandoening die helaas zeer hardnekkig is. Er zijn meerdere factoren of combinaties daarvan aan te geven die de oorzaak kunnen vormen.
- Verhoogde doorlaatbaarheid van de blaaswand
- Verstoord afweersysteem (antistoffen tegen eigen urine)
- Beschadiging van de blaaszenuwen (bijvoorbeeld na operaties in het bekken)
- Allergische reactie in de blaaswand na meerdere blaasontstekingen.
Klachten
Patiënten met blaaspijnsyndroom hebben vaak een combinatie van de volgende klachten:
- Pijn, vaak naar mate de blaas voller wordt.
- Uitstraling van deze pijn naar bekken, rug, liezen en flanken.
- Vaak plassen in kleine beetjes.
- Plassen verlicht de pijn en geeft een opgelucht gevoel.
- Continue pijnlijke aandrang tot plassen.
- Pijn in de plasbuis (urethra).
- Drukkend pijnlijk gevoel in de onderbuik.
- Pijn tijdens het vrijen.
- Stekende pijn in de vagina
- Vóór de menopauze verergeren de klachten vaak net voor de menstruatie.
Het kan zijn dat je niet alle klachten hebt. De klachten komen na een operatie of komen uit het niets en worden langzaam erger. Kenmerkend voor blaaspijnsyndroom is het spontaan toe- of afnemen van de klachten.
Deze klachten kunnen vaak weer leiden tot meerdere andere klachten. Zo kunnen er problemen ontstaan met de ontlasting ten gevolge van een verkeerd gebruik van de bekkenbodem bij veelvuldig plassen.
Diagnostisch onderzoek
Omdat de oorzaken van blaaspijnsyndroom nog niet helemaal bekend zijn, is het ook lastig vast te stellen. Onze uroloog zal bij klachten die niet duidelijk een andere oorzaak hebben, veelal een breed arsenaal aan onderzoeken instellen om te bepalen of er sprake kan zijn van blaaspijnsyndroom. De belangrijkste onderzoeken zijn:
- Vragenlijsten: symptoomscore lijst en een pijnvragenlijst.
- Bijhouden plasdagboek (mictielijst).
- Urineonderzoek.
- Flowmetrie met bepaling van de urine die achterblijft in de blaas (residu bepaling).
- Blaasonderzoek (cystoscopie)
- Indien nodig het afnemen van weefsel uit de blaas voor pathologisch onderzoek.
Behandeling
Omdat er nog geen medicamenten zijn die ziekte doeltreffend kunnen genezen, is de behandeling vooral gericht op vermindering van de klachten. Blaaspijnsyndroom (BPS/IC) vereist een multidisciplinaire en complementaire aanpak waarbij de uroloog en de continentieverpleegkundige de hoofdbehandelaars zijn met daarbij de bekkentherapeut, gynaecoloog, seksuoloog en zo nodig psycholoog, acupuncturist, leefstijltherapeut, diëtist en maag-lever-darmarts als additionele zorgprofessionals.
Er zijn meerdere behandelmethodes of combinaties hiervan mogelijk:
- Medicijnen
- Blaasspoelingen
- Neurostimulatie (PTNS)
- Botoxtherapie.
Deze behandelingen worden in sommige gevallen nog ondersteund door bekkenfysiotherapie, acupunctuur, dieetaanpassingen en/of behandeling door een seksuoloog. Naast medicijnen die geslikt moeten worden, schrijft de arts soms medicijnen voor die met een katheter in de blaas gebracht worden. Dat heet een blaasspoeling. Een bekende blaasspoeling is de DMSO-spoeling, die eens in de twee tot vier weken in de blaas wordt gebracht. Het voordeel van blaasspoelingen is, dat het medicijn in een hoge concentratie precies op de plaats van de klacht terechtkomt.
Zolang er geen medicijn bestaat dat het blaaspijnsyndroom geneest, blijft begeleiding het belangrijkste aspect van de behandeling. De uroloog en de huisarts kunnen daarin een belangrijke rol spelen.
In sommige gevallen, als geen van bovenstaande behandelingen de klachten verbetert, kan een lasertherapie of zelfs het verwijderen van de blaas namelijk noodzakelijk zijn. Alleen in het uiterste geval zal de uroloog een operatie voorstellen.
Wat kun je zelf doen?
Voor de behandeling van het blaaspijnsyndroom is het belangrijk dat je jouw eigen lichaam goed leert kennen. Probeer uit te vinden wat de klachten verergert en wanneer het juist beter gaat. Bedenk daarbij wel dat er altijd spontane verbeteringen, maar helaas ook spontane verslechteringen zijn. Vaak raakt de aandoening na een aantal (3 tot 10) jaren als het ware ‘uitgeblust’. Je krijgt minder pijn en je hoeft minder vaak te plassen.
Dieet
Ook jouw dieet en eetpatroon kan een rol spelen bij het blaaspijnsyndroom. Sommige patiënten vinden verlichting door geen citrusvruchten meer te nemen. Het nuttigen van koffie, alcohol, koolzuurhoudende dranken, chocola en gekruid eten, zou tot meer klachten kunnen leiden. Er is voor patiënten met het blaaspijnsyndroom overigens geen reden om extra veel te drinken.
Het beste kun je een en ander met onze vrouwelijke diëtist en/of leefstijltherapeut bespreken.
Warmte
Kou heeft over het algemeen een slechte invloed op de klachten, warmte een goede. Draag daarom warme kleding en warm ondergoed. Een elektrische deken of warme kruik kan ook aangenaam zijn. Ook een warm zitbad gedurende twintig tot dertig minuten geeft vaak verlichting van de pijn.
Seks
Soms is seksuele gemeenschap niet meer mogelijk omdat de plasbuis en de blaas te pijnlijk zijn. Natuurlijk bestaat vrijen uit meer dan alleen de coïtus. Het is erg belangrijk dat je erover praat met jouw partner en dat je samen naar andere oplossingen zoekt. Een langdurig warm zitbad vooraf, eventueel gecombineerd met een pijnstiller of zetpil, helpt vaak goed.
Stress
De invloed van spanningen op het blaaspijnsyndroom is groot. Stress vermijden is echter makkelijker gezegd dan gedaan. De chronische pijn veroorzaakt op zich immers al spanning. Wij raden je aan afleiding te zoeken in de vorm van meditatie, yoga, wandelen, een hobby of een sport.
Korte wachttijden bij SHE Health Clinics
Bij SHE Health Clinics hebben we korte wachttijden, dus kun je bij ons meestal snel geholpen worden door onze ervaren vrouwelijke zorgprofessionals.
Vergoeding door verzekering
De meeste blaasonderzoeken bij SHE Health Clinics vallen onder de basisverzekering. Dit betekent dat urologie door jouw zorgverzekeraar wordt vergoed als je een verwijzing van jouw (huis)arts hebt. Houd wel rekening met je eigen risico.
SHE Health Clinics: alle medische- en paramedische vrouwenzorg op één locatie
Door onze ervaring in het leveren van efficiënte vrouwenzorg, hanteren wij beperkte diagnostiek in korte tijd en een gering aantal polikliniek bezoeken; oftewel een korte en efficiënte zorgcyclus waarbij de vrouwelijke patiënt centraal staat. Vanwege onze onafhankelijkheid en snel diagnostiek, kunnen onnodige opnames en verdere klinische behandelingen worden voorkomen.
Om nog meer reductie in zorgkosten te bereiken hanteren wij een combinatie van multidisciplinaire zorg en complementaire zorg. Dat resulteert in de beste zorg voor vrouwen met een kortere zorgcyclus, waardoor tijd en kosten worden bespaard de patiënt, doorverwijzende arts en de zorgverzekeraar.
Meer weten over ons brede zorgaanbod voor vrouwen of wil je weten wat wij als vrouwenkliniek voor je kunnen betekenen? SHE Health Clinics helpt je graag verder! Wij zijn een zelfstandig behandelcentrum (ZBC) met verzekerde- en onverzekerde medische zorg voor onder andere: preventie, leefstijl, preventieve medische onderzoeken, gynaecologie, seksuologie, menopauze, overgangsklachten, bekkenbodemklachten, borstonderzoek, urologie, dermatologie, cardiologie, chirurgie, neurologie, psychologie, radiologie, interne geneeskunde, pijnklachten, stress, burn-out, slaapproblemen, vermoeidheid, overgewicht, revalidatie en cosmetiek. Veruit de meeste onderzoeken en behandelingen vallen onder verzekerde zorg, welke vergoed wordt vanuit het basispakket.
Je kunt ons bereiken op 085-2019275 of gebruik maken van ons contactformulier.